Ik heb al jaren de gewoonte om voor de vakantie mijn bril thuis te laten. Mijn systeembril wel te verstaan. Waarmee ik altijd en overal patronen zie. En cultuurdingetjes. Ik neem er vakantie van, voor mijn eigen gezondheid. En voor mijn kinderen, als die meegaan. Want natuurlijk ligt het aan mijn laser-ogen (en -oren) dat ik overal en nergens gekke cultuurfratsen en bizarre patronen zie. Dat een tankstation langs de route du soleil een walhalla is om familiecultuurdingetjes te spotten. Leuk voor de inspiratie, maar verder een teken van verschrikkelijke beroepsdeformatie en helemaal niet grappig.
Jaren geleden kondigde ik al aan: ik laat mijn bril thuis. En er wordt niet opgevoed in de vakantie. Mijn kinderen maakten daar acuut een traditie van. Zoals zij al heel lang van alles wat ze leuk vinden onmiddellijk een traditie maken. Wat gek genoeg bijzonder vaak te maken heeft met eten.
Zelfgemaakte tomatensoep en pannenkoeken met spek op de eerste middag op Vlieland. Gevulde koek op de boot op de heenweg en friet op de terugweg. Vakantie inluiden met uit eten; vakantie afsluiten met uit eten. Ieder een zak snoep van Kruidvat, zelfgeschept, voor in de auto naar ver weg. Die zakken eindigden meestal op de hoedenplank in de zon, gesmolten en aan elkaar gekoekt. Witte bolletjes met dik Nutella voor op de volle parkeerplaatsen. Op je kop onder uit de tas in de achterbak zoute stengels en Bastognekoeken opdiepen (nee, niet even stoppen). Blikjes Fanta terwijl we nooit Fanta drinken. En altijd langs McDonalds op de terugweg in Nederland.
De helft van die tradities past niet meer. McDonalds is vies. En Fanta ook. Spekpannenkoeken passen niet bij vegetariërs. En snoep niet bij zes keer per week sporten. Van Nutella krijg je pukkels, en er schijnt nog iets anders ongezonds in te zitten. Toch doen we het.
Zo doen wij dat, dat zijn onze manieren. Dat zijn onze cultuurdingetjes.
Net als ruziemaken op dag 5. En goede ideeën over 'een tochtje' die steevast stuklopen op creditcard die het niet doet, openingstijden die we hebben gemist, file op een berg, verkeerd schoeisel of ongeschikt weer.
Mijn kinderen zijn inmiddels zo geïndoctrineerd dat ze vakantiebingo hebben ingevoerd, voor alle leuke en minder leuke cultuurfratsen die wij stug herhalen. En voor onze eigen lol staan daar ook cultuurdingetjes van andere families onderweg op: vijf man die geen woord tegen elkaar zeggen tijdens het diner, Nederlandse pubers die hun ouders uitkafferen op een Frans plein, en 'als je nu niet stopt met zeiken dan gaan we morgen naar huis!'-dreigementen. Of keihard naar elkaar roepen in een buitenlandse supermarkt over de idioot dure/goedkope Hero Appelmoes.
Waarom dat cultuurdingetjes zijn? Omdat niemand in dat specifieke gezin er ook maar een wenkbrauw over optrekt. Gewoon twee uren samen zwijgen en niks uitwisselen. Gewoon je laten uitkafferen door je 15-jarige dochter en dan negeren 'voor de sfeer'. Gewoon de 'naar-huis'-dreigementen van je oververmoeide moeder langs je heen laten gaan. Gewoon keihard de prijzen van appelmoes roepen door een Hypermarché. Heel gewoon.
Terwijl de rest zich ergert, verbaast of er plezier aan beleeft.
Zo gaat dat met cultuur. En met cultuurdingetjes. Met 'rare' cultuurfratsen. En natuurlijk, natúúrlijk, herhalen patronen zich op vakantie. Dat is heel normaal, heel voorspelbaar. Doe gewoon bingo, met lange tanden voor mijn part. Zeg vergenoegd, chagrijnig of beschaamd: ja, zo doen wij dat.
Na de zomer maar weer die andere cultuurdingetjes, in organisaties. Die heus niet weg zijn na de vakantie. Die ook heel normaal en heel voorspelbaar zijn. En overigens echt uit de vloerbedekking kunnen, als dat echt nodig is. Daarom mijn nieuwe training Cultuurdingetjes die in het najaar start. Helemaal volgens dat boek Cultuurdingetjes dat ik vorig jaar schreef. Je kunt je nu al inschrijven, voor je op vakantie gaat. Je kunt ook wachten tot na je vakantie, maar het gaat snel met de aanmeldingen. Geen kletskoek, er zijn echt nog maar twee plekken voor oktober!
Fijne zomer! Ik ga mijn bril afzetten. En mijn lenzen uitdoen. Mijn cultuurdingetjes-ogen en -oren verstoppen. Wat best moeilijk is nu ik diep diep diep in de verbouw- en verhuis-cultuurdingetjes zit ... Misschien voer voor later.
© Maaike Thiecke; delen natuurlijk graag, bronvermelding ook graag!
Sandra de Jong
op 11 Jul 2023